Placki ziemniaczane to klasyczne danie polskiej kuchni, które z powodzeniem można znaleźć na stołach w całym kraju. Idealne placki powinny być chrupiące z zewnątrz i delikatnie miękkie w środku, pachnące czosnkiem i cebulą. Dziś podzielimy się z Wami sprawdzonym przepisem na najlepsze placki ziemniaczane i zdradzimy kilka sekretów ich przygotowania.
Historia placków ziemniaczanych
Placki ziemniaczane mają długą historię w kuchni polskiej, choć podobne potrawy można znaleźć w wielu kuchniach europejskich. W Polsce popularne są od XVIII wieku, kiedy to ziemniaki stały się podstawowym składnikiem w wielu gospodarstwach domowych.
W zależności od regionu, placki ziemniaczane noszą różne nazwy - na Śląsku znane są jako "kartoffelpuffer", na Podhalu jako "moskole", a na Podlasiu jako "babka ziemniaczana". Każdy region ma swój charakterystyczny sposób przygotowania i podawania.
Składniki (na około 12-15 placków)
- 1 kg ziemniaków (najlepiej mączystych, typu C)
- 1 duża cebula
- 2 ząbki czosnku
- 2 jajka
- 3-4 łyżki mąki pszennej
- 1 łyżeczka soli
- 1/2 łyżeczki świeżo zmielonego czarnego pieprzu
- Szczypta gałki muszkatołowej (opcjonalnie)
- Olej roślinny do smażenia (około 100-150 ml)
Do podania
- Kwaśna śmietana
- Domowy sos czosnkowy
- Posiekany szczypiorek lub koperek
- Gulasz (opcjonalnie, dla bardziej sytego dania)
Przygotowanie
- Przygotuj ziemniaki:
- Ziemniaki dokładnie umyj i obierz.
- Zetrzyj je na tarce o drobnych oczkach lub użyj robota kuchennego z odpowiednią tarczą.
- Bardzo ważne: Odciśnij dokładnie starte ziemniaki z nadmiaru wody. Możesz użyć do tego czystej ściereczki kuchennej lub gazików.
- Odciśniętą wodę możesz odstawić na kilka minut - na dnie zbierze się skrobia ziemniaczana, którą możesz dodać z powrotem do masy (poprawi to konsystencję placków).
- Przygotuj pozostałe składniki:
- Cebulę obierz i zetrzyj na tarce o drobnych oczkach.
- Czosnek obierz i przeciśnij przez praskę lub drobno posiekaj.
- Przygotuj masę:
- Do miski z odciśniętymi ziemniakami dodaj startą cebulę i czosnek.
- Wbij jajka i dokładnie wymieszaj.
- Dodaj mąkę, sól, pieprz i opcjonalnie gałkę muszkatołową.
- Wszystko dokładnie wymieszaj, aby powstała jednolita masa.
- Masa powinna być gęsta, ale nie zbyt sucha - jeśli jest zbyt rzadka, dodaj więcej mąki.
- Smaż placki:
- Na patelni rozgrzej olej (powinien pokrywać dno na wysokość około 0,5 cm).
- Gdy olej jest gorący (ale nie dymi), nakładaj masę łyżką, formując placki o średnicy około 8-10 cm i grubości około 0,5 cm.
- Smaż na średnim ogniu przez około 3-4 minuty z każdej strony, aż placki będą złotobrązowe i chrupiące.
- Uważaj, aby nie smażyć na zbyt wysokim ogniu - placki powinny się dobrze wysmażyć w środku.
- Odsącz z nadmiaru tłuszczu:
- Usmażone placki przełóż na talerz wyłożony papierowym ręcznikiem, aby odsączyć nadmiar tłuszczu.
- Możesz trzymać je w ciepłym piekarniku (około 80°C), jeśli chcesz podać wszystkie naraz.
Podawanie
Placki ziemniaczane najlepiej smakują prosto z patelni, gdy są jeszcze gorące i chrupiące. Oto kilka tradycyjnych sposobów podawania:
- Na słodko: z cukrem lub domowym musem jabłkowym.
- Na wytrawnie: z kwaśną śmietaną i posiekanym szczypiorkiem.
- Jako danie główne: z gulaszem wołowym lub wieprzowym.
- Po węgiersku: z gulaszem i kwaśną śmietaną.
- Z sosem grzybowym: szczególnie popularne jesienią, z leśnymi grzybami.
Porady dla idealnych placków ziemniaczanych
- Wybór ziemniaków: Najlepsze są ziemniaki mączyste (typu C), takie jak Irga czy Bryza. Mają więcej skrobi, co sprawia, że placki lepiej się trzymają.
- Świeżo starte: Masa na placki powinna być przygotowana bezpośrednio przed smażeniem. Ziemniaki szybko ciemnieją na powietrzu i zmieniają smak.
- Dokładne odciśnięcie: To kluczowy etap! Im lepiej odciśniesz ziemniaki, tym chrupsze będą placki. Zbyt wodnista masa będzie się rozpadać podczas smażenia.
- Temperatura oleju: Olej powinien być dobrze rozgrzany, ale nie może się dymić. Zbyt zimny spowoduje, że placki nasiąkną tłuszczem, zbyt gorący - przypalą się z zewnątrz, pozostając surowymi w środku.
- Wielkość placków: Nie rób zbyt dużych placków - trudniej je będzie przewrócić i równomiernie usmażyć.
- Spłaszczanie: Po nałożeniu masy na patelnię, delikatnie spłaszcz ją łyżką - placki będą bardziej równomierne.
- Nie przesadzaj z mąką: Zbyt dużo mąki sprawi, że placki będą ciężkie i mączne. Dodaj tylko tyle, aby masa się dobrze trzymała.
Warianty przepisu
- Z boczkiem: Do masy dodaj 100g drobno pokrojonego, podsmażonego boczku.
- Z serem: Wymieszaj masę z 100g startego żółtego sera.
- Z ziołami: Dodaj posiekany koperek, szczypiorek lub majeranek dla dodatkowego aromatu.
- Z marchewką: Dodaj 1 startą marchewkę dla słodszego smaku i dodatkowych wartości odżywczych.
- Z cukinią: W sezonie letnim dodaj startą cukinię (pamiętaj, aby ją również dobrze odcisnąć).
Placki ziemniaczane to proste, ale niezwykle satysfakcjonujące danie, które zawsze przywołuje wspomnienia domowej kuchni. Najlepsze są zjedzone od razu po usmażeniu, kiedy są jeszcze gorące i chrupiące. Zachęcamy do eksperymentowania z różnymi dodatkami i sposobami podawania, aby znaleźć swoją ulubioną wersję tego klasycznego dania!
